PLAN ROZWOJU WSI BIELINY

 

 

 

 

POWIAT NIŻAŃSKI

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKI

 

 

Bieliny, 2005r.

 

 

S p i s   t r e ś c i :

1.Cel i czas realizacji Planu Rozwoju Wsi Bieliny  ------------------ 3

1.1    Cel opracowania -----------------------------------------3

1.2    Zakres opracowania -------------------------------------4

2. Aktualna sytuacja społeczno – gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem Planu -----------------------------------------5

2.1 Charakterystyka ogólna wsi Bieliny -----------------------5

2.2 Sytuacja społeczno – gospodarcza ------------------------7

2.3 Infrastruktura techniczna ----------------------------------8

2.4 Związki i stowarzyszenia działające w Bielinach ---------- 9

2.5 Zidentyfikowane problemy ------------------------------- 9

3. Działania podejmowane przez mieszkańców wsi Bieliny w celu „Odnowy Wsi” --------------------------------------------------------10
4. Strategia Rozwoju społeczno – gospodarczego sołectwa Bieliny  ----------------------------------------------------------------------------- 10

4.1 Analiza SWOT ------------------------------------------- 10

4.2 Kluczowe obszary rozwoju wsi --------------------------- 12

4.3 Analiza zasobów sołectwa Bieliny gm. Ulanów ------------ 13

4.4 Zapotrzebowanie na zadania inwestycyjne ---------------- 15

4.5 Misja ----------------------------------------------------- 15

4.6 Priorytety, cele strategiczna -------------------------------- 15

5. Plan działań na lata 2005-2006 z perspektywą roku 2013 ----16
6. Opis planowanego przedsięwzięcia ---------------------------------17

6.1 Szacunkowy kosztorys planowanego przedsięwzięcia ------17

 

1. CEL I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU WSI BIELINY

 

1.1      Cel opracowania

            Plan Rozwoju Wsi Bieliny jest dokumentem przyczyniający się do analizy istniejących zasobów materialnych jak również wytycznych co do dalszego rozwoju tej miejscowości. Ponadto jest dokumentem wymaganym w przypadku ubiegania się o środki strukturalne Unii Europejskiej w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich         2004-2006” w zakresie działania 2.3 „Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”.

W celu planowania wieloletniego rozwoju wsi przystąpiono do opracowania Planu Rozwoju Miejscowości Bieliny.

PLAN ROZWOJU WSI BIELINY:

-         formułuje cele strategiczne wsi na lata 2005-2006 i określa sposoby ich realizacji korzystając ze wsparcia finansowego UE oraz odnosi się do inicjatyw, które będą aktualne w następnym okresie programowania w Unii Europejskiej w latach 2007-2013,

-         ustala hierarchię powyższych celów,

-         cyklicznie jest aktualizowany i korygowany,

-         ma charakter społeczny.

Bezpośrednim celem Planu Rozwoju Miejscowości Bieliny jest zapewnienie koncentracji środków na strategicznych działaniach samorządu lokalnego, zgodnie z opracowanym i zatwierdzonym harmonogramem działań, uwzględniając przy tym  przyjętą hierarchię zadań.

Plan ma służyć koncentracji środków i efektywności ich wykorzystania. Plan rozwoju wsi będzie realizowany w wieloletniej perspektywie czasowej, co pozwoli samorządowi gminy Ulanów wykorzystać środki z funduszy strukturalnych również w kolejnych latach. Zgodnie z przyjętymi założeniami Plan Rozwoju Miejscowości Bieliny będzie monitorowany przez społeczeństwo tej miejscowości oraz aktualizowany w jednostkach czasu.

 

1.2      Zakres opracowania

Plan Rozwoju Wsi Bieliny opiera się na:

-         opisie stanu istniejącego,

-         budowaniu prognoz,

-         identyfikacji problemów oraz wynikających z uwarunkowań zewnętrznych szans i zagrożeń.

Zawartość niniejszego Planu obejmuje:

-         obszar i czas realizacji Programu Rozwoju Wsi Bieliny;

-         charakterystykę miejscowości,

-         aktualna sytuację społeczno – gospodarczą,

-         inwentaryzację zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego,

-         ocenę mocnych i słabych stron miejscowości,

-         identyfikację problemów,

-         wykaz kierunków i zadań we wsi Bieliny,

-         opis planowanego przedsięwzięcia, które zostanie dołączone do współfinansowania w ramach działania „ odnowa wsi oraz zachowanie i odnowa dziedzictwa kulturowego”,

-         szacunkowy kosztorys planowanego przedsięwzięcia,

-         system wdrażania, monitoring i komunikację społeczną,

Obszarem realizacji Planu Rozwoju jest wieś Bieliny, powiat niżański, woj. podkarpackie.

 

 

 

 

AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA  NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU

 

2.1 Charakterystyka ogólna wsi Bieliny.

            Bieliny położone są na prawym brzegu rzeki San. Graniczą od strony południowej z miejscowością Rudnik nad Sanem, od zachodu z miejscowością Bieliniec gm. Ulanów, od północy z miejscowością Glinianka gm. Ulanów, a od wschodu z gminą Krzeszów i wsią Kamionka Dolna.

            Próby ustalenia początków powstania osady Bieliny są trudne i z braków materiałów źródłowych pozostają w sferze przypuszczeń i hipotez. Eksponaty archeologiczne nie kwestionują faktu, że jest to jedna z najstarszych osad  w dawnej ziemi sandomierskiej.

Pisemne dokumenty informują nas, że w roku 1242 istniała parafia rzymsko-katolicka w Bielinach. Wiek XVI i XVII to budowa dworu oraz parku dworskiego w Bielinach. Właścicielami Bielin były znane rody magnackie między innymi Michała Korybuta Wiśniowieckiego, ród Mniszchów, Czartoryskich i innych.

            Rozwój wsi Bieliny był uwarunkowany położeniem nad rzeką San i dworem magnackim wraz z rozległymi posiadłościami. (2200 ha lasu, 400 ha  gruntów ornych i pastwisk). Okres po II wojnie światowej to możliwość rozwoju wsi ze względu na bliskość położenia miast przemysłowych: Stalowej Woli, Rudnika, Ulanowa, Sarzyny i Leżajska oraz dogodność w zakresie komunikacji na trasach drogowych Lublin – Rzeszów i Kielce – Przemyśl,  a koleją Przeworsk – Rozwadów.

            Ze względu na charakter urbanistyczny wsi jest ona skupiona na małym obszarze powierzchni i wyznacznikami jej są ulice przebiegające głównie w kierunku wschód – zachód. Jest ich osiem, są to następujące nazwy:

-         ul. Św. Wojciecha

-         ul. Zawiejska

-         ul. Podleśna

-         ul. Płończyska

-         ul. Mokradło

-         ul. Niwa

-         ul. Parkowa

-         ul. Rędziny

We wsi Bieliny zamieszkuje 1060 osoby, w 303 gospodarstwach domowych. Znajduje się tu kościół parafialny pod wezwaniem Św. Wojciecha oraz klasztor sióstr Dominikanek.

 

Tab. 1

Powierzchnia oraz ludność wsi Bieliny na tle innych miejscowości naszej gminy  na 31.12.2004r.

 

 

            Bieliny po względem klimatycznym posiadają korzystne warunki do rozwoju gospodarki rolnej, znajdują się w strefie klimatu umiarkowanego, w którym okres wegetacji wynosi 210 – 220 dni i można uprawiać w nim większość roślin uprawnych.

Teren powierzchni Bielin jest raczej równinny, co sprzyja rozwojowi rolnictwa. Z drugiej jednak strony duże rozdrobnienie gospodarstw nie sprzyja zastosowaniu sprzętu mechanicznego w uprawach rolnych.

 

 

Tab. 2

Procentowy udział gruntów w powierzchni ogółem wg miejscowości w gminie

Sołectwo / wieś	Udział procentowy gruntów
	Użytki rolne	leśne	osiedlowe	pozostałe	ogółem
Bieliny	71,5	15,0	3,5	10,0	100
Bieliniec	81,5	2,8	2,3	13,4	100
Borki	67,1	26,6	2,2	4,1	100
Bukowina	46,2	50,2	1,7	1,9	100
Glinianka	42,3	54,3	1,4	2,0	100
Dąbrowica	27,0	70,5	0,6	1,9	100
Huta Deręgowska	22,4	74,6	0,8	2,2	100
Kurzyna Mała	80,8	12,6	1,6	5,0	100
Kurzyna Średnia	76,8	15,0	2,4	5,8	100
Kurzyna Wielka	80,8	12,7	1,6	4,9	100
Wólka Bielińska	85,8	7,1	3,9	3,2	100
Wólka Tanewska	72,2	18,1	4,3	5,4	100
Ulanów	49,3	34,3	4,3	12,1	100

 

 

            Na terenie Bielin występują 2 rodzaje gleb. Mady rzecze nad Sanem oraz gleby bielicowe, charakteryzujące się niską zasobnością w składniki pokarmowe, a odczyn tych gleb jest kwaśny – gleby te są chętnie zalesiane przez rolników.

 

2.2   Sytuacja społeczna i gospodarcza

Wieś Bieliny zamieszkała jest przez 1063 mieszkańców, co stanowi 11,8% wszystkich mieszkańców gminy Ulanów.

Na terenie Bielin nie występują zakłady przemysłowe, które dawałyby miejsca pracy. We wsi działają małe przedsiębiorstwa świadczące usługi, jednakże nie tworzą one znacznego rynku pracy. Mieszkańcy znajdują zatrudnienie w pobliskich miastach, instytucjach działających na terenie gminy oraz zajmują się plecionkarstwem (wyplataniem koszy z wikliny). Znaczna część wykształconej młodzieży pracuje na terenie państw UE i Stanów Zjednoczonych.

 

2.3         Infrastruktura techniczna

2.3.1                Komunikacja

Wzdłuż miejscowości Bieliny są umieszczone drogi powiatowe Ulanów – Krzeszów i Ulanów – Rudnik, ta ostatnia z przeprawą promową na rzece San. Pozostałe drogi są gminne o znaczeniu lokalnym. Bieliny posiadają 2dwie przystanie komunikacji samochodowej. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Rudniku nad Sanem w odległości około 4 km .

 

2.3.2.                  Gazyfikacja

Od 1994 roku mieszkańcom Bielin umożliwiono podłączenie się do sieci gazowej. Z tej szansy skorzystało około 60 % gospodarstw. Obecnie jest też łatwy dostęp do zakupu gazu butlowego propan – butan.

 

2.3.3.     Gospodarka ściekowo – wodna oraz ochrona środowiska

W Bielinach od 1996 roku wszystkie gospodarstwa domowe  są zaopatrywane w wodę z sieci wodociągowej. Kanalizację sanitarna rozpoczęto równocześnie z budową wodociągów. Koszty tej inwestycji są jednak znaczne i gmina etapuje tą inwestycję. Obecnie korzysta z sieci kanalizacji 70 % mieszkańców.

W miejscowości Bieliny wprowadzono ostatnio selektywna zbiórkę odpadów stałych. Odbiorcami są : Huta Szkła Jarosław i zakład Gospodarki Komunalnej w Krzeszowie. W tym zakresie jest jeszcze wiele do zrobienia tak aby miejscowość nabrała walorów turystycznych.

 

 

2.3.3.                  Telekomunikacja

Mieszkańcy wsi w czynie społecznym wybudowali sieć telefoniczną w latach 90 – tych, która umożliwiła podłączenie się chętnym odbiorcom tej usługi.

  

   2.4. Związki i stowarzyszenia działające w Bielinach

2.4.1.           Grupa Odnowy wsi

2.4.2.           Ochotnicza Straż Pożarna

2.4.3.           Klub Sportowy „Milenium”

2.4.4.           Koło Gospodyń Wiejskich

2.4.5.            Towarzystwo Przyjaciół Bielin i Parafii Św. Wojciecha

 

2.5    Zidentyfikowane problemy

 

            Tak jak wiele małych miejscowości Bieliny borykają się z wieloma problemami natury społecznej, to:

-         brak miejsca na spotkania małych grup młodzieży i osób dorosłych w godzinach popołudniowo – wieczornych . istniejący budynek wiejski, wybudowany w okresie międzywojennym wymaga kapitalnego remontu. Obecnie znajduje się tam wiejska biblioteka (małe pomieszczenie) oraz dwa sklepy spożywcze.,

-         brak oferty na spędzanie wolnego czasu dla mieszkańców Bielin ,

-         w ostatnich czterech latach uwidocznił się brak aktywności społecznej na rzecz rozwoju miejscowości, udział w spotkaniach i zebraniach mieszkańców jest znikomy, brakuje wspólnych inicjatyw i pomysłów na rozwiązywanie problemów,

-         wysokie bezrobocie i niskie dochody mieszkańców,

Pomimo tych trudności pojawienie się możliwości pozyskania środków finansowych z Unii Europejskiej zaczyna ożywiać zainteresowanie problemami wsi część młodszą społeczeństwa.

 

3.   DZIAŁANIA PODEJMOWANE PRZEZ MIESZKAŃCÓW WSI BIELINY W CELU „ODNOWY WSI”

 

3.1       Utworzenie grupy inicjatywy „Odnowa Wsi”

3.2       Udział grupy w 2 - dniowym szkoleniu

3.3       Zorganizowanie zebrania wiejskiego na temat możliwości zmian w związku z programem „Odnowa Wsi” – zapoznanie zebranych z materiałami na ten temat

3.4       Deklarowanie działań mieszkańców w zakresie czystości

3.5       Deklaracja udziału w pracach na rzecz wsi Bieliny

 

4.  STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO SOŁECTWA

 

            4.1 Analiza SWOT

Silne strony

1.      Posiadanie monografii wsi

2.      Utwory poetyckie mieszkańca wsi – Pana Henryka Gątarza

3.      Zabytki sakralne i podworskie zachowane w dobrym stanie

4.      Mikroklimat – lasy sosnowe, brak przemysłu

5.      Dom Pielgrzyma z miejscami noclegowymi

6.      Prężnie działające OSP (120 lat istnienia)

7.      Towarzystwo Przyjaciół Bielin – działanie, artykuły, foldery, izba pamięci

8.      Posiadanie parku podworskiego z pomnikami przyrody

9.      Położenie miejscowości (bliskość rzeki San, lasów i dogodnych połączeń drogowo-kolejowych)

10.   Przeprawa promowa na rzece San od 1920r.

11.   Zasoby gruntów wsi Bieliny (70 ha pastwisk, 10 ha lasów)

12.   Wytyczone szlaki turystyczne

13.   Pełne uzbrojenie w media (energia, gaz, telefony, wodociągi, 70% kanalizacji)

14.   Zwarta zabudowa wewnątrz wiejska

15.   Dobra współpraca z Urzędem Gminy i Miasta w Ulanowie

16.   Promowanie wsi przez szkołę oraz osoby pochodzące i związane z Bielinami

17.   Wiejski Ośrodek Zdrowia (lekarz internista, stomatolog)

 

Słabe strony

1.      Brak parkingów do obsługi pielgrzymów

2.      Mała aktywność społeczna mieszkańców

3.      Słabe oznakowanie miejsc pielgrzymkowych

4.      Zaniedbane i stare pustostany mieszkaniowe

5.      Słaby stan techniczny wewnętrznych dróg

6.      Brak miejsc pracy

7.      Znikomy przyrost naturalny

8.      Słabe połączenia komunikacyjne (zwłaszcza w soboty i niedziele)

9.      Rozdrobnienie gospodarstw rolnych

10.  Brak podstawowej melioracji

11.  Słaba aktywność Rady Sołeckiej

 

Szanse

1.      Rozwój turystyki i agroturystyki

2.      Społeczność potrafi zorganizować się okazjonalnie

3.      Dokończenie kanalizacji i budowa dróg wewnętrznych

4.      Budowa między powiatowej ścieżki rowerowej

5.       Rozwój lokalnych małych przedsiębiorstw

6.      Powrót ludzi aktywnych z własnym kapitałem

7.      Wykorzystanie kontaktów gminnych z miastem Kempen w Niemczech

8.      Budowa kładki pieszej na rzece San

9.      Wzmocnienie rangi klubu sportowego

10.   Zagospodarowanie nieużytków i pastwisk pod uprawę roślin energetycznych

 

Zagrożenia

1.      Emigracja w celach zarobkowych (rozbicie rodzin)

2.      Duże bezrobocie

3.      Alkoholizm

4.      Okresowe powodzie – zalewanie upraw polowych

5.      Wyludnienie się wsi

 

4.2.            Kluczowe obszary rozwoju (odnowy) wsi

 

Odnowa wsi to proces kształtowania warunków życia na obszarach wiejskich, którego animatorem i podmiotem jest społeczność danej wsi. Proces ten oddziałuje na standard życia i jego jakość oraz źródła utrzymania  mieszkańców, jednocześnie zachowując tożsamość wsi wyrażającą  się wartościami życia wiejskiego.

Analizując słabe i mocne strony sołectwa, jak również szanse i zagrożenia oraz kluczowe obszary rozwoju wsi po konsultacjach Grupy Odnowy Wsi z mieszkańcami wsi Bieliny, wyznaczono następujące cele:

1.      Integracja społeczności Bielin celem poprawy życia mieszkańców

2.      Wzrost standardów życia poprzez stworzenie bazy rekreacyjno – wypoczynkowej tj. odnowa parku podworskiego, remont budynku świetlicy wiejskiej

3.      Zaangażowanie mieszkańców w prace mające na celu odnowę wsi

4.      Przyciągnięcie kapitału na rozwój lokalnych zakładów pracy

 

4.3    Analiza zasobu sołectwa Bieliny w gminie Ulanów

 

Zasoby – wszelkie elementy wsi i związanego z nim obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w relacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kluczowe obszary problemowe rozwoju	Analiza	Diagnoza	Plan	Projekty	Sposób finansowania
	Co jest?	Jak jest?	Jak ma być?	Co? Kiedy?
1.Co wyróżnia	Park podworski	Wymaga pielęgnacji drzew i odnowienia oczek wodnych	Miejscem spotkań mieszkańców miejscowości i przyjezdnych	1. Wycięcie drzew niepotrzebnych i samosiejek 2. Oczyszczenia z .... oczek wodny 3. Budowa przepustów i zastawek pomiędzy oczkami wodnymi 4. Odnowa ścieżek spacerowych 5. Ogrodzenie parku 6. Wydzielenie miejsc biwakowych 7. Oświetlenie ścieżek 8. Zamontowanie ławek.... Lata 2005-2013	1. Środki własne 2. Środki gminne 3. Fundusze unijne 4. Fundusze z WFOŚ
	Budynek Przedszkola w parku	Wymaga wymiany okien i drzwi	Imprezy i spotkania dzieci najmłodszych	1. Wymiana 10-ciu okien 2. Wymiana 2-ch drzwi 3. Elewacja zewnętrzna Lata 2005-2007	1. Budżet gminy 2. Fundusze unijne
	Wiejski budynek	Wymiana elewacji zewnętrznej i remont wewnątrz	Odnowa, poprawienie estetyki, remont Spotkania mieszkańców	1. Wymiana elewacji zewnętrznej 2. Wymiana stolarki okiennej 3. Zagospodarowanie terenu przyległego Lata 2005-2013	1. Środki własne 2. Fundusze gminy i zewnętrzne
2. Jakie pełni funkcje	Rolnicze	Niski dochód z działalności rolniczej	Wzrost dochodu z gospodarstw rolnych, zainteresowanie pozarolniczym rozwojem wsi	1. Szkolenie mieszkańców w zakresie funkcji usługowej wsi 2. Promocja pozarolniczej działalności Lata 2005-2013	1. Środki gminne 2. Fundusze unijne
3. Kim są mieszkańcy	W wieku średnim oraz emeryci	Liczymy na aktywność młodszej grupy mieszkańców	Rozwój małych przedsiębiorstw oraz agroturystyki	1. Szkolenie w zakresie rozwoju wsi Lata 2005- 2013	Środki gminne i unijne
4. Co daje utrzymanie	Praca w sektorze uspołecznionym	Praca w gospodarstwach agroturystycznych i usługi	Rozwój nowoczesnych gospodarstw rolnych i usług na poziomie europejskim	1. Aktywizacja mieszkańców 2. Szkolenia	Środki gminne i unijne

 

14